4C Kuralı

Dünya standardı olarak pırlantanın kıymeti dört faktörle ilgilidir. Bu, 4C kuralıyla ifade edilir: 

1. Karat (Carat Weight), 
2. Renk (Color), 
3. Berraklık (Clarity), 
4. Kesim (Cut).

1. Karat (Carat Weight)

Pırlantanın ağırlığı karatla ölçülür. Karat bir ağırlık birimidir (büyüklük birimi değildir). Bir karat, 0.2 gramdır, bir keçi boynuzu tohumunun ağırlığına denktir. Bu isimlendirme (karat), eski zamanlarda, mücevher ticaretlerinde, carob adı verilen keçi boynuzu tohumunun ölçü birimi olarak kullanılmasından gelmektedir. Günümüzde ise artık uluslararası bir metrik ölçüdür. 

Pırlantanın karatı (ağırlığı) arttıkça fiyatı yükselir. Fakat bu yükseliş lineer değildir. Karat başları gibi belli atlama noktaları vardır. Örneğin; 1.03 karatlık bir pırlanta, diğer tüm özellikleri aynı olan 0.95 karatlık bir pırlantaya göre orantısal olarak beklenenden daha yüksek fiyatlı olabilir. Ayrıca karat tek fiyat kriteri değildir. Aynı karata (ağırlığa) sahip ürünler; renk, berraklık ve kesim özelliklerine göre farklı değerlerde olabilirler.

2. Renk (Color)

Yüzyıllar içerisinde elmasın (karbon) içine nüfuz eden diğer elementler, elmasta renk çeşitliliğine yol açmışlardır. Bu çeşitlilik pembe, kırmızı, mavi, sarı, yeşil, mor, turuncu, kahverengi, gri, siyah tonlarına kadar uzanır. Kahverengi ve siyah tonlar dışında, canlı, belirgin renkli pırlantalar nadir ve paha biçilmezdir.

Pırlanta kesilmiş elmas için ise en uygunu renksiz olanıdır. Ancak bu renksizlik de içine nüfuz eden elementler sebebiyle farklı tonlardadır. Bu farklı tonlar, D (Diamond’ın ‘D’si) tonundan başlayıp, E, F, G, H, … Z’ ye kadar sınıflandırılır, 20 adettir. En beyaz ve nadir bulunan pırlanta renkleri, sırasıyla D-E-F’tir.

Doğanın bize en çok sunduğu ve Türkiye’de en çok kullanılan pırlanta renkleri, G ve H sınıfıdır. Büşra Mücevherat olarak, ağırlıklı olarak, en beyaz ve en değerli pırlanta renklerini (D-E-F) kullandığımızı bildirmekten onur duyarız.

Aynı karat ve renkte olan bir pırlantanın değeri berraklık ve kesimine göre çok değişken olabilir.             

3. Berraklık (Clarity)

Tabiattaki her elmas asırlar süren bir oluşum süreci geçirmiştir ve farklı mineralleri içinde saklamaktadır.  Bu minerallerin parmak izleri doğallığın işareti olmakla beraber, izler ne kadar az olursa pırlanta o kadar çok ışık yansıtır, parlar ve değer kazanır. 
Berraklık sınıflandırılırken, izlerin doğallığı, büyüklüğü, adedi, yeri ve değişkenliği incelenir. Sınıflandırma cetveli; nadir bulunan Flawless/FL (Kusursuz) ile başlar ve Imperfect3/I3/P3 (Lekeli) ile nihayete erer. Berraklık, fiyatta etken 4 faktörden (Karat-Renk-Berraklık-Kesim) biridir.
Türkiye’de berraklık olarak VS ve SI kategorileri yaygındır.

3.1.Pike Taş (Pique):

Pırlantanın içinde bulunan mineral izleri, kristaller ve çatlaklar çıplak gözle rahatça görülebiliyorsa bu pırlanta Pique/Imperfect (Pike taş) olarak adlandırılır. Bu durum, pırlantanın rengiyle değil, berraklığıyla ilgili bir durumdur. Pike taş, uluslararası literatürde P ve I harfleriyle temsil edilir. Pırlantanın maliyetini düşürür. Pike taş, izlerin yayılım ve büyüklüklerine göre 3’e ayrılır: I1/P1 – I2/P2 –I3/P3. Ülkemizde ‘Pırlanta’ ve ‘4C Kuralı’ konusunda yeterli bilgi sahibi olunmadığı için, bir taşın pike olma durumu I1/I2/I3 ile belirtildiğinde, genellikle renk özellikleri ile karıştırılmakta ve berraklık kusuru olduğu farkedilmemektedir. Bu ise fiyat değerlendirmesinde hatalara yol açmaktadır. Bu nedenle tüketiciye, pırlanta özelliklerini seçerken daha dikkatli olmasını tavsiye etmekteyiz. Büşra Mücevherat olarak, sayılı miktarda, bir opsiyon olarak kullandığımız bu ürünlerde, sizlerin yanılma payını minimuma indirmek için, “Outlet Pırlanta” ürünlerimizdeki pike durumunu I ve P bir arada derecelendirmekteyiz.

4. Kesim (Cut)

Pırlantanın karatı, rengi ve berraklığına insan eli değmemiştir, tamamen doğa mahsulüdür. Bütünüyle tabiatın bize sunduğu şekliyle elimizde olan pırlantanın ışıltısı, nihai olarak kesim ustasının mahareti ve kullanılan teknoloji ile maksimuma ulaşır. Pırlantanın maksimum miktarda ışık yansıtması için, kesim açıları ve uzunluk oranları gibi ince matematiksel kurallar vardır. Kesim ne kadar kaliteli, incelikli ve teknik ise pırlantanın parlaklığı, ışıltısı ve kıymeti o kadar artar.

Her bir pırlantanın bu 4 özelliği ve bunlara dair ölçümleri, sertifikasında/kimliğinde mevcuttur. Büşra Mücevherat olarak en titiz standartlarla taş uzmanlarımızın belirlediği firma sertifikamız ve ek olarak uluslararası sertifika olarak çift sertifikasyon tercih etmekteyiz. Eğer vaktiniz varsa sizlere sertifika ile alakalı bilgilerimizi okumanızı tavsiye ederiz.